6 typowych problemów w nauce angielskiego i jak je rozwiązać
Pamiętasz swoje początki w nauce języka angielskiego? Przepełniała Cię motywacja, a głowa aż huczała od pomysłów, jak jeszcze ulepszyć sobie przyswajanie wiedzy. Tak bardzo chciałeś się uczyć, że popędziłeś do najbliższej księgarni, aby zaopatrzyć się w najlepsze podręczniki do gramatyki i słownictwa. Gdy wróciłeś do domu z torbą wypchaną po brzegi słownikami i rozmówkami, byłeś pewien, że już wkrótce swobodnie porozmawiasz z anglojęzycznymi partnerami biznesowymi. Nic nie mogło pójść źle – przecież tak bardzo chciałeś! Problemy zaczęły się pojawiać wkrótce potem, gdy zacząłeś dostrzegać przeszkody na swojej drodze do płynnego mówienia po angielsku – zawiła gramatyka, problem z wysłowieniem się i dziwna pustka w głowie, gdy ktoś zwrócił się do Ciebie po angielsku. Słowniki i podręczniki odłożyłeś na półkę, tłumacząc sobie, że angielski jest trudny. Głowa do góry! Podobną frustrację przeżywa wielu ambitnych adeptów. Zwykle za początkowe niepowodzenia odpowiedzialnych jest 6 typowych problemów w nauce języka angielskiego. Sprawdź, czy to właśnie one przeszkadzały Ci w zdobywaniu kolejnych poziomów językowej sprawności i dowiedz się, jak sobie z nimi poradzić.
Czy język angielski jest trudny?
Dla Polaków płynne posługiwanie się językiem angielskim (zwłaszcza że język polski w niczym go nie przypomina) może być dużym wyzwaniem. Osoby, które rozpoczynają przygodę z uczeniem się angielskiego, napotykają po drodze wiele problemów i popełniają wiele błędów. Pytanie brzmi: kto ich nie popełnia? Przecież nawet native speakerom zdarzają się błędy, które są efektem różnych językowych zawiłości i wyjątków, których czasem jest więcej, niż reguł. Nie ma więc niczego dziwnego w tym, że podczas nauki języka angielskiego napotykasz problemy, które spędzają Ci sen z powiek.
Jeśli jest to dla Ciebie pocieszeniem, to wiedz, że większość osób zapytanych o problemy w nauce angielskiego, mówi mniej więcej o tym samym: zagubienie w gąszczu gramatycznych formuł, obawy o niepoprawne wymawianie wyrazów i stale obecny strach przed wypowiadaniem się. Poniżej znajdziesz dokładniejszą analizę przyczyn występowania najczęstszych problemów w nauce języka angielskiego, z jakimi borykają się zarówno początkujący, jak i eksperci, oraz różne sposoby, które mogą Ci pomóc uniknąć ich popełniania.
1. Zażenowanie i strach przed mówieniem po angielsku
Jednym z największych problemów w nauce języka obcego jest strach przed mówieniem po angielsku związany z obawą przed popełnieniem porażki. Na „dolegliwość” tę „chorują” w głównej mierze dorośli (dzieci na szczęście mniej przejmują się tym, jak wypadną przed innymi). I właśnie dlatego dzieci szybciej zaczynają mówić po angielsku.
Nauka nowego języka może wydawać się przytłaczająca, więc związane z tym zakłopotanie jest naturalne. Co ciekawe, istnieje coś takiego, jak niechęć do własnego głosu mówiącego w obcym języku i niestety to uczucie najczęściej towarzyszy zarówno początkującym dorosłym, jak i osobom, które mają już doświadczenie w nauce angielskiego.
Jak pokonać strach przed mówieniem po angielsku?
Trening czyni mistrza. Dlatego, aby poradzić sobie ze wstydem przed mówieniem po angielsku, ćwicz tyle, ile możesz. Korzystaj z każdej okazji, aby się wypowiadać. Na początek spróbuj mówić po angielsku sam do siebie w miejscu, w którym możesz mówić na głos. Czytaj na głos. Świetny rezultat daje czytanie historyjek dla dzieci, dobrze, jeśli to, co czytasz, sprawia Ci przyjemność lub wywołuje miłe skojarzenia. W kolejnym kroku spróbuj się nagrywać i odsłuchiwać nagrania. Jeśli masz kogoś biegłego w angielskim, kto może przesłuchać nagranie, skorzystaj z takiego rozwiązania – łatwiej będzie Ci oswoić się ze strachem, nie mówiąc „na żywo”.
Ważne: Obcokrajowcy nie oczekują, że od razu będziesz mówił nienaganną, salonową angielszczyzną. Pamiętaj, że angielski nie jest Twoim pierwszym językiem i wciąż się uczysz. Im więcej będziesz mówił, tym szybciej zniknie strach i zażenowanie.
2. Trudna angielska wymowa
Części twarzy kontrolujące wytwarzanie dźwięków (usta, język i zęby) są przyzwyczajone do wymawiania dźwięków w języku ojczystym. To dlatego mamy na początku trudności z tym, aby poprawnie wymawiać angielskie słowa. Angielski ma inne zasady fonetyki niż na przykład polski i często słów nie wymawia się tak, jak się je pisze. Na przykład w zdaniach „I want to read a book” i „Yesterday I read a book” słowo „read” wygląda tak samo, chociaż oba słowa wymawia się inaczej. Takich słów jest o wiele więcej i mogą one dezorientować początkujących. Dodatkowym utrudnieniem jest brak konkretnej zasady, według której można zawsze wymawiać słowa poprawnie.
Innym problemem związanym z nauką wymowy angielskiej są charakterystyczne dźwięki, które nie występują w języku ojczystym. Są one zaznaczone w słownikach w ukośnych nawiasach (cup /kʌp/, tip /tɪp/, bank /bæŋk/, think /θɪŋk/). Stykając się z symbolami fonetycznymi po raz pierwszy, osoby uczące się angielskiego są zazwyczaj przerażone i zdezorientowane: nie dość, że trzeba się uczyć kilkunastu czasów, to jeszcze używać w mowie jakichś niezrozumiałych krzaczków. Spokojnie, nauka symboli fonetycznych nie jest niezbędna do opanowania angielskiego. Jednak jeśli chcesz pozbyć się wszelkich wątpliwości związanych z wymową angielskich słów, warto się z nimi zapoznać.
Jak poprawić wymowę angielską?
Chociaż wymowa jest bardzo ważna i na pewnym etapie znajomości języka musisz znać wymowę każdego słowa, pierwszym krokiem zawsze powinno być zrozumienie i dążenie do bycia zrozumianym. Dzięki praktyce i pomocy nauczyciela będziesz mógł również poprawić swój akcent.
Aby to zrobić, oglądaj filmy po angielsku, słuchaj podcastów lub oglądaj programy typu talk show – to świetny, a przy tym przyjemny sposób radzenia sobie z problemami z wymową. Słuchanie wypowiadanych na głos słów poprawia umiejętności mówienia w taki sposób, że uczysz się, jak naśladować rozmówców. Bardzo ważne jest, aby ciągle ćwiczyć. Nie obawiaj się, że wypowiadane przez Ciebie słowa brzmią dziwnie. One są po prostu nowymi dźwiękami, do których trzeba przywyknąć.
Innym sposobem na rozwianie obaw o złą wymowę jest czytanie na głos. Najpierw upewnij się, że wiesz, jak wymawiać słowa poprawnie (możesz to sprawdzić z nauczycielem lub odtwarzać dźwięki dla poszczególnych słów w słowniku online). Czytaj tekst powoli, abyś miał możliwość dostatecznie zwrócić uwagę na każdy dźwięk. Mówienie na głos jest dobrym ćwiczeniem z dwóch powodów: ćwiczysz cały aparat mowy, przyzwyczajając mięśnie do nowej pracy oraz zapamiętujesz nowe słowa.
3. Trudna angielska gramatyka
Czy zdarza Ci się w chwilach zwątpienia pytać, dlaczego gramatyka angielska jest taka trudna? To odczucie to nie tylko efekt złości, że nie wiesz jakiego czasu użyć, czy jak stopniować przymiotniki. Gramatyka języka angielskiego jest trudna, ponieważ język ten rozwinął się z kilku języków. Niestety, wiele gramatycznych zasad jest złożonych i prawie wszystkie mają wyjątki! Co więcej, niektóre wydają się zupełnie nielogiczne i trzeba się ich po prostu nauczyć. Gramatyka języka ojczystego danej osoby będzie również utrudniać naukę gramatyki języka angielskiego.
Nie ma co ukrywać, gramatyka języka angielskiego jest skomplikowana. Trudności mogą sprawiać wzorce gramatyczne, zwłaszcza gdy chcemy przekazać wiadomość ustnie (istnieje ryzyko, że przekażemy błędną informację). Zasad gramatyki angielskiej jest dużo i mogą być trudne do zapamiętania, a tym bardziej do zastosowania. Jednak są sposoby, aby ją opanować.
Jak nauczyć się gramatyki angielskiej?
Wkuwanie reguł i skomplikowanych nazw ze szkolnych podręczników odłóż na bok. One nie pomogą Ci mówić i pisać poprawnie, ponieważ potrzebujesz praktycznej znajomości zasad języka angielskiego. Moja rada na skuteczną i bezbolesną naukę gramatyki to: czytanie po angielsku. Czytając, natkniesz się na różne konstrukcje zdań, a wtedy niemal bezwiednie utrwalisz je sobie w głowie. Następnie zaczniesz używać tych właściwych konstrukcji, pisząc lub mówiąc po angielsku. Częste czytanie sprawi, że zorientujesz się, jakie formy gramatyczne są skuteczne, a jakich unikać, ponieważ są błędne lub rzadko używane.
Szukaj wzorców zdań i korzystaj z nich podczas tworzenia własnych zdań. Zobaczysz, że szybko nabierzesz wprawy i poczujesz się pewniej. Jak to działa? Jeśli z tekstu wyłowisz zdanie „I’d like to buy a coffe”, możesz zapamiętać prostą konstrukcję „I’d like to buy a ___” i uzupełniając o dowolny produkt poprosić w sklepie o cokolwiek.
Jeszcze bardziej skutecznym sposobem jest czytanie na głos. Pozwoli Ci ono na wyłapanie poprawnych form. Ucz się gramatyki, korzystając z wiedzy osób zaawansowanych. Jeśli masz możliwość, konsultuj swoje wypowiedzi, zarówno pisemne, jak i ustne z osobami, których znajomość angielskiego jest na wysokim poziomie. Może to być korepetytor lub coach językowy (taki jak ja).
4. Mały zasób słownictwa
Słownictwo jest jedną z podstaw nauki języka obcego. Każdy język ma setki tysięcy słów. Możesz jednak odetchnąć, nie trzeba uczyć się ich wszystkich (nawet native speakerzy nie znają wszystkich słów w swoim języku ojczystym). Zresztą niemożliwe jest poznanie całego zasobu słów.
Jeśli chcesz znać angielski na poziomie zaawansowanym, musisz znać od 4000 do 10 000 słów. Jeśli natomiast chcesz mówić płynnie, potrzebna jest Ci znajomość ponad 10 000 słów. Samo uczenie się słówek jest jednak tylko częścią problemu, bo najgorsze i najbardziej frustrujące jest ich zapominanie wkrótce po nauczeniu. Jak temu zaradzić?
Jak poszerzyć angielskie słownictwo?
Zapomnij o uczeniu się na pamięć słówek z listy. Taki sposób przyswajania słownictwa to krótka droga do szybkiego zapominania go. Twój mózg potrzebuje uczyć się słownictwa w kontekście, dlatego najlepiej uczysz się, przebywając w otoczeniu osób mówiących po angielsku.
Możesz zacząć od gier i quizów, które połączą naukę z zabawą. U dorosłych osób świetnie sprawdzają się fiszki – gotowe lub przygotowywane samodzielnie. Zacznij od fiszek zawierających 35 słów, których chcesz się nauczyć. Nie zapomnij wraz z nimi zapisać przykładów zdań i przydatnych zwrotów, abyś mógł zapamiętać, jak użyć danego słowa w określonej sytuacji. Podziel słowa na 7 części i codziennie ucz się 5 słów, powtarzając je w kontekście. Wydaje Ci się mało? Przecież w szkole męczono Cię długimi listami określeń przeróżnych zawodów i sprzętów domowych (ciekawe, ile z nich pamiętasz do dzisiaj…). Pomyśl jednak, że w ciągu tygodnia nauczysz się 35 słów, których w ciągu miesiąca będzie już 140. To 140 aktywnych słówek, których możesz używać w konkretnych sytuacjach!
Ważne: drugiego dnia spróbuj przypomnieć sobie pięć słów z pierwszego dnia i zapisz je w zeszycie. Kontynuuj schemat zapisywania słów z poprzedniego dnia przez kolejne dni. Siódmego dnia powinieneś móc używać wszystkich słów z 7 dni – zapisz je, sprawdź swoją listę z fiszkami i zobacz, jak dobrze sobie poradziłeś.
Stosując tę prostą metodę, zauważysz poprawę w swoim angielskim słownictwie, a co najważniejsze nigdy nie zapomnisz słów, których nauczyłeś się dzięki tej prostej sztuczce.
5. Kłopotliwa pisownia
Jednym z najczęściej wymienianych powodów, dla których angielski jest trudny, jest pisownia najczęściej niemająca nic wspólnego z wymową. Podobnie istnieje mnóstwo słów w języku angielskim, które mają zupełnie inną pisownię, ale wymawiane brzmią tak samo. Dla przykładu sprawdź kilka takich par:
- berry – bury
- two – to
- bread – bred
- eight – ate
- ceiling – sealing
Być może zauważyłeś również, że poszczególne litery w słowach mogą brzmieć inaczej w zależności od wyrazu. Na przykład w wyrazach enough lub tough słyszysz dźwięk przypominający „f”, a w wyrazie phone słyszysz podobny dźwięk, choć zapisuje się go jako „ph”. Te różnice dla początkującej osoby mogą być nieco przytłaczające, przez co lądują na szczycie listy powodów, dla których angielski jest trudny do opanowania.
Jak przyswoić sobie angielską ortografię?
Nie warto uczyć się zasad. Tym bardziej że angielski, jako język z ogromną ilością słów pochodzących z kilku języków nie może pochwalić się jednoznacznymi zasadami pisowni. Na angielską ortografię są inne sposoby: czytaj książki i oglądaj filmy z angielskimi napisami. Zwracaj uwagę na to, że niektóre wyrazy mają różną pisownię i wymowę.
6. Brak kontaktu z żywym językiem angielskim
Praca nad umiejętnością mówienia po angielsku może być bardzo trudna, a wręcz niemożliwa, jeśli nie masz okazji do jej rozwijania z inną osobą. Jeśli nie masz styczności z językiem na żywo, rezultat może być taki, że Twoja nauka będzie szła gorzej, a Ty możesz nabawić się oporów przed mówieniem po angielsku. Niestety bardzo często angielski w szkole nie daje możliwości rozwijania umiejętności mówienia. Nauczyciel musi realizować program, w którym uwagę poświęca się w dużej mierze umiejętnościom odtwórczym (głównie czytaniu) i rozwiązywaniu ogromnych ilości ćwiczeń gramatycznych, natomiast umiejętnościom twórczym nie poświęca się dostatecznej uwagi. Po szkole umiemy czytać i przez jakiś czas znamy dużo słówek, ale gdy mamy się odezwać po angielsku, większość z nas paraliżuje strach i obawa przed porażką, a niepowtarzane przydatne zwroty wyparowują z głowy.
Jak móc rozmawiać po angielsku?
Jeśli przed wypowiadaniem się po angielsku czujesz strach lub paraliżuje Cię perspektywa załatwienia czegoś w języku angielskim, mam dla Ciebie jedną radę: zacznij z kimś rozmawiać. Na początek może to być znajomy, który biegle posługuje się angielskim. Z czasem warto rozszerzyć kontakt z angielskim, na przykład wykupując sobie konsultacje z coachem językowym. Zachęcam do takiej nauki, ponieważ w ten sposób zyskujesz kontakt z profesjonalistą, który w czasie zajęć będzie dbał o rozwój Twojego języka. Dostaniesz bezpośrednią informację zwrotną na temat ewentualnych błędów, które popełniasz i popracujesz nad swoim akcentem. Będziesz mógł ćwiczyć przydatne zwroty w praktyce. Więcej o tym, czym zajmuje się coaching językowy i w czym może Ci pomóc, przeczytasz w artykule: Czym się różni coaching językowy od kursu i korepetycji?
Możesz również znaleźć native speakerów za pośrednictwem mediów społecznościowych np. Facebooka. Miej jednak na uwadze, że nie każdy native speaker jest dobrym nauczycielem.
Podsumowanie
Wymienione problemy w nauce angielskiego są powszechne, ponieważ każda ucząca się osoba na którymś etapie nauki ma opory przed mówieniem po angielsku, stresuje się brakiem kontaktu z jego rodzimymi użytkownikami, czy małym zasobem słownictwa. Kłopotliwa jest również pisownia różniąca się od wymowy, a także nowa gramatyka, zupełnie inna od tej, którą znamy. Te wszystkie problemy w nauce angielskiego wynikają z porównywania go do języka ojczystego. Nie powinno to zniechęcać do nauki, tym bardziej że istnieje wiele sposobów na przezwyciężenie trudności.
Jeśli chodzi o wymowę, pomocne jest regularne mówienie, słuchanie natywnych materiałów audio, a także konwersacje z coachem językowym, który skupi się na doskonaleniu potrzebnych umiejętności. Ważne jest również znalezienie okazji do praktykowania języka z rodzimymi użytkownikami, takich jak klub językowy lub konwersacje online. Aby pokonać strach przed mówieniem po angielsku, należy przede wszystkim zaakceptować możliwość popełnienia błędów.
Aby rozszerzyć słownictwo, warto regularnie czytać i słuchać materiałów w języku angielskim. Materiałów pisanych można użyć również do nauki pisowni – częste pisanie pozwoli na naturalne opanowanie reguł pisowni i różnic między pisownią a wymową. Co do trudności z opanowaniem gramatyki angielskiej, korzystaj z anglojęzycznych materiałów w piśmie i mowie. Zasięgnij pomocy wykwalifikowanej osoby, która ułatwi Ci przebrnięcie przez typowe trudności w nauce angielskiego, wychwyci błędy gramatyczne i oswoi Cię z brzmieniem języka.
Warto pamiętać, że wymienione problemy w nauce angielskiego nie powinny zniechęcać do nauki języka. Kluczem do sukcesu jest regularna praktyka i aktywne uczestnictwo w procesie nauki. Będąc zmotywowanym i zaangażowanym, możesz pokonać te trudności i szybko dostrzec postępy w opanowaniu języka angielskiego.
Najlepszym sposobem na przezwyciężenie wszystkich problemów związanych z nauką języka angielskiego jest zanurzenie się w tym języku. Spraw, aby ten język Cię otaczał, nie ograniczaj kontaktów z angielskim jedynie do zajęć z coachem czy native speakerem.
Czy język angielski jest trudny? Na pewno wymaga uwagi i zaangażowania. Pamiętaj, że nie nauczysz się płynnie angielskiego z dnia na dzień. Najważniejsze to się nie poddawać, bez względu na wszystko. Nauka angielskiego może być przyjemnym i ekscytującym doświadczeniem, w którym błędy gramatyczne są po prostu częścią nauki.
Bibliografia
- Choosri Banditvilai, Robert Cullen, Problems and Obstacles in Learning English as a Foreign
International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 8, No. 12, December 2018. http://www.ijssh.org/vol8/977-ED3015.pdf - Hanan Dhia Akef Alsalihi, Main Difficulties Faced by EFL Students in Language Learning. University of Baghdad, Journal of College of Education for Women 31(2):19-34. https://tiny.pl/cw9rw
- James B. Wold, Difficulties in Learning English As a Second Or Foreign Language. Regis University Publications at Regis University. 2006. https://epublications.regis.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1333&context=theses
- Vyomakesisri Tippabhotla, Challenges in Learning English as Secondary Language. January 2017International Journal of English and Literature 7(6):21-24. https://tiny.pl/cw9rd
- William Dharma Raja, K. Selvi, Causes of Problems in Learning English as a Second
Language as Perceived by Higher Secondary Students. i-manager’s Journal on English Language Teaching, Vol. 1 lNo. 4 lOctober – December 2011. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1071073.pdf