Marzysz o tym, by brzmieć jak rodzimy użytkownik języka angielskiego? By na wakacjach nie wyróżniać się z tłumu swobodnie porozumiewających się obcokrajowców? Pewnie myślisz, że aby w takim stopniu opanować język, musisz mieć bogate słownictwo i w pełni opanowaną gramatykę. Jeśli Twoim celem jest brzmienie jak native speaker, dużą wagę powinieneś przyłożyć do tego, jak brzmisz w języku angielskim. Oczywiście idealnym wyjściem jest praca nad wymową od samego początku nauki języka, a jeszcze najlepiej w naturalnym środowisku. Co jednak zrobić, gdy za Tobą są lata nauki, a to, jak mówisz po angielsku, ciągle Cię nie satysfakcjonuje?
Jeśli uważasz, że na szlifowanie angielskiego akcentu jest już za późno, być może do tej pory używałeś niewłaściwej metody nauki. Nabycie odpowiedniego akcentu po latach nauki jest co prawda trudne, ale zdecydowanie nie jest niemożliwe! Istnieje wiele sposobów, które mogą Ci w tym pomóc. Najważniejsze, byś nie zniechęcił się na samym początku. Dokonywanie tego typu zmian wymaga czasu i praktyki. Z chęcią podzielę się z Tobą trikami, które pomogą Ci przekształcić frustrujący proces w przyjemność. Sprawdź, co możesz zrobić, aby poprawić swój angielski akcent.
Dialekt a akcent
Pierwszą rzeczą, którą warto wyjaśnić, jest różnica między dialektem i akcentem. Te dwa pojęcia są często mylone.
- Dialekt przede wszystkim dotyczy różnic w słownictwie i gramatyce, chociaż mogą one również dotyczyć różnic w wymowie w porównaniu do języka, z którego dialekt pochodzi.
- Akcent związany jest wyłącznie z innym sposobem wymowy języka. Nie uwzględnia różnic w słownictwie i gramatyce. Podobnie jak dialekty, akcenty często rozróżnia się na podstawie miejsca zamieszkania, klasy społecznej lub innych wspólnych cech grupy osób. Akcenty stanowią tylko część składową dialektu.
W USA najczęściej używanym językiem jest angielski, a specyficzna wersja języka angielskiego, którą mówią Amerykanie, nazywana jest amerykańskim angielskim (American English). Amerykański angielski jest uważany za dialekt języka angielskiego, ponieważ Amerykanie często używają słownictwa, gramatyki i wymowy, które różnią się od słownictwa anglojęzycznego z krajów, takich jak Wielka Brytania, Kanada czy Australia. Amerykański angielski dzieli się na dialekty amerykańskie, które są zwykle uzależnione od lokalizacji. Przykładowymi dialektami amerykańskimi są angielski afroamerykański i angielski południowoamerykański.
Mieszkańcy Stanów Zjednoczonych mają różne akcenty, co najczęściej zależy od tego, w której części USA mieszkają. Najbardziej znane przykłady amerykańskich akcentów to
- akcent nowojorski powszechny w Nowym Jorku i jego okolicach,
- akcent bostoński używany w Bostonie i na obszarze Nowej Anglii oraz
- akcent południowy występujący w południowej części kraju.
Z kolei typowymi przykładami akcentów brytyjskich są:
- Cockney – dialekt języka angielskiego używany w Londynie, szczególnie na East End. Jest znany ze swojego charakterystycznego akcentu i rymowanego slangu,
- Yorkshire – znany również jako Yorkshire English, Yorkie, Broad Yorkshire lub Tyke, jest używany w północnej Anglii. Dialekt ten ma korzenie w języku staroangielskim i duże wpływy staronordyckiego.

Dlaczego warto poprawić akcent w języku angielskim?
Właściwa wymowa i poprawny angielski akcent mogą sprawić, że staniesz się bardziej pewny siebie w komunikacji w obcym języku. Jednym z plusów poprawnej wymowy jest to, że inni lepiej Cię rozumieją, co znacznie ułatwia rozmowę.
Poprawna wymowa pomaga unikać błędów w tłumaczeniu i nieporozumień, co sprawia, że Twoja komunikacja jest bardziej skuteczna. Ponadto właściwie wymawiając słowa, możesz lepiej wpasować się w nowe środowisko i jesteś lepiej postrzegany przez innych.
Opanowanie poprawnej wymowy może także otwierać nowe możliwości zawodowe, zwłaszcza na międzynarodowym rynku pracy. To przydatna umiejętność nie tylko w firmach międzynarodowych.
Poprawna wymowa ułatwia także podróżowanie i lepszą komunikację z ludźmi na całym świecie, co sprawia, że podróże stają się bardziej satysfakcjonujące. Pomyśl tylko o swobodzie poruszania się po ulicach miast, w sklepach i innych miejscach użyteczności publicznej w obcym kraju – w razie jakichkolwiek wątpliwości po prostu poprosisz o pomoc najbliższego przechodnia.

Jak poprawić akcent w języku angielskim? Poznaj 10 sprawdzonych trików
Słuchaj!
Internet daje dostęp do nieskończonych zasobów materiałów dźwiękowych, które mogą Ci pomóc poprawić wymowę. Kluczem do sukcesu jest słuchanie ich jak najczęściej i regularnie. Aby wyciągnąć z takiego ćwiczenia jak najwięcej, zamiast głównie skupiać się na gramatyce i słownictwie, poświęć czas na zaprzyjaźnienie się z brzmieniem języka.
Słuchaj krótkich materiałów audio, na przykład podcastów, i zwróć uwagę na rytm, pauzy i intonację. Spróbuj zrozumieć, co nadaje zdaniom płynność i postaraj się to naśladować. Jeśli oglądasz film, który wydaje Ci się szczególnie trudny, możesz mieć włączone angielskie napisy, aby śledzić, o czym mówią aktorzy. Jakaś anglojęzyczna piosenka wpadła Ci w ucho? Sprawdź jej tekst, żeby upewnić się, że rozumiesz wszystkie słowa. Śpiewaj razem z wykonawcą – to też doskonała praktyka, która może pomóc w doskonaleniu wymowy.
Jeśli zrozumienie odtwarzanych nagrań ciągle uważasz za zbyt trudne, możesz zmniejszyć prędkość odtwarzanego wideo lub audio (większość odtwarzaczy multimedialnych, w tym YouTube, umożliwia to). To pomoże Ci identyfikować poszczególne sylaby i wyrazy w wypowiedziach rozmówców. To dobre ćwiczenie, jeśli chcesz zacząć rozumieć szybko mówiących rodowitych użytkowników angielskiego, a nie masz okazji ich zbyt często słuchać.

Przebywaj w środowisku naturalnym dla języka angielskiego
Obracanie się w środowisku naturalnym dla języka ma wiele korzyści, jeśli chodzi o naukę wymowy i akcentu. Kontakt z native speakerami umożliwia Ci otaczanie się autentycznymi dźwiękami języka, co jest podstawą do opanowania poprawnej wymowy i akcentu.
I tak na przykład przebywając za granicą, masz okazję uczyć się angielskiego w czasie rzeczywistym. Możesz słuchać wypowiedzi, naśladować wyrazy i doskonalić swoją wymowę podczas rozmów. Ponadto obracając się wśród rodzimych użytkowników angielskiego, masz szansę lepiej zrozumieć kulturę i zwyczaje jego użytkowników, a także dostrzec różnice pomiędzy poszczególnymi krajami anglojęzycznymi, a nawet regionami. To wszystko wpływa na naturalność Twojej wymowy. Nie można zapomnieć o nawiązywaniu cennych relacji z native speakers, co pomaga w budowaniu pewności siebie i eliminowaniu barier komunikacyjnych.
Co zrobić, gdy częste wyjazdy za granicę są niemożliwe? W dobie wszechobecnego internetu masz wiele sposobów na kontakt z językiem angielskim niż samo odsłuchiwanie podcastów czy oglądanie filmów. Skorzystaj z dostępu do materiałów autentycznych, czyli np. anglojęzycznych serwisów wiadomości lub programów rozrywkowych.
W kontaktach z tzw. native speaker miej świadomość tego, że osoby te mają praktyczną znajomość angielskiego, jednak niekoniecznie ich wypowiedzi są w 100% poprawne. Wpływ na to zwykle mają takie elementy jak środowisko, z którego się wywodzą, poziom ich wykształcenia i oczytania. Licz się również z tym, że przypadkowe osoby nie mają zazwyczaj wiedzy na temat metod nauczania, a więc niekoniecznie potrafią właściwie skorygować Twoje błędy.

Zaprzyjaźnij się ze słownikiem
Coraz rzadziej korzystamy z papierowych słowników, ale to nie znaczy, że słowniki są nieprzydatne. Warto wiedzieć, że słownik to nie tylko źródło definicji wyrazów, ale również informacji na temat ich pochodzenia oraz prawidłowego użycia i wymowy. Dziwne znaki (tzw. transkrypcja fonetyczna), które zauważasz przy słowach, mogą być niezwykle pomocne w nauce, ponieważ dają wskazówki, jak poprawnie wymawiać dźwięki i kłaść akcent (zaznaczony jako znak ‘). Jeśli skorzystasz z jednego ze słowników online, np. diki.pl, możesz raz po raz odtwarzać wymowę poszczególnych słów, dzięki czemu już na starcie wyeliminujesz potencjalne błędy. Typowymi błędami wynikającymi z błędnego wzorca wymowy na początku nauki są np. wyrazy:
ultimate /ˈʌltɪmət/
comfortable /ˈkʌmftɚbl/
Przeglądanie słownika w poszukiwaniu wymowy nowych lub trudnych słów może pomóc uniknąć nabywania złych nawyków związanych z wymową, zanim zdążą się one utrwalić (ważne zwłaszcza na początku nauki języka). Skup się na dźwiękach, które słyszysz, następnie staraj się je jak najwierniej odtwarzać.

Zaprzyjaźnij się z zapisem fonetycznym
Zapoznanie się z alfabetem fonetycznym to trudny, choć ważny krok w nauce nowego języka. To narzędzie pomoże Ci zidentyfikować zupełnie nowe dźwięki i da wskazówki do ich nauki. Poznanie tzw. fonemów języka (podstawowych jednostek systemu dźwiękowego języka) pomaga zrozumieć dźwięki, które nie występują w języku polskim (szczególnie takie jak dźwięk zapisywany jako „th” tak jak w wyrazie teeth). Kiedy już się z nimi zapoznasz, zaczniesz na nie częściej zwracać uwagę podczas słuchania osób wypowiadających się po angielsku oraz gdy sam będziesz mówił w tym języku.
Dzięki temu, że zdasz sobie sprawę z różnorodności dźwięków występujących w angielskim, będziesz lepiej rozróżniać dźwięki, które do tej pory mogły wydawać się nie do rozróżnienia. To ułatwi Ci również prawidłowe zapisywanie słów i pozwoli uczyć się angielskiego z wykorzystaniem wszystkich sprawności językowych, w tym czytania i pisania.

Określ nietypowe rzeczy w wymowie
Po rozpoznaniu podobieństw w wymowie dźwięków między polskim a angielskim skup się na dźwiękach, które nie występują w języku polskim. Nie staraj się za wszelką cenę porównywać nowych nieznanych dźwięków z podobnymi w języku polskim, ponieważ to nie zda egzaminu. To jest bardzo kuszące szczególnie na początku nauki, kiedy staramy się ułatwić sobie naukę nowych rzeczy. Tymczasem to podejście powoduje nabywanie złych nawyków, które na dłuższą metę utrudnią poprawną wymowę (z tego samego powodu nie powinno się zapisywać brzmienia wyrazów własnymi słowami).
Niezwracanie uwagi na specyficzne angielskie dźwięki może skutkować nieporadnie brzmiącym akcentem lub nawet błędną wymową słów, a w efekcie błędami w komunikacji. Oto kilka przykładów:
- samodzielne tworzenie zasad wymowy: wyrazy cost i most na pierwszy rzut oka powinny być wymawiane podobnie, tymczasem w słowie most samogłoska „o” jest wymawiana jako dźwięk podobny do „ou”,
Wskazówka: jeśli tylko możesz, wchodź w interakcję z rodzimymi użytkownikami języka angielskiego lub słuchaj nagrań takich osób, zwracając szczególną uwagę na to, jak wymawiają samogłoski występujące w niektórych słowach. Ćwicz i próbuj je powtarzać, aż będziesz w stanie rozróżnić poszczególne dźwięki samogłosek.
- akcentowanie niewłaściwej sylaby: wymawiając słowo stable, samogłoskę „a” należy wymawiać z dźwiękiem „ei”,
Wskazówka: Podczas wymawiania rzeczowników i przymiotników akcent najczęściej kładzie się na pierwszą sylabę, podczas gdy w przypadku czasowników akcent kładzie się zazwyczaj na drugą sylabę.
- mieszanie wyrazów mających tę samą wymowę, a inną pisownię (homofonów): typowym przykładem jest grupa there, their, i they’re
Wskazówka: skoncentruj się na kontekście, w którym słowo jest użyte, a zidentyfikujesz poprawną pisownię i wymowę, unikając błędów w wymowie, podczas mówienia po angielsku.
Jeśli masz kłopot z konkretnym dźwiękiem, sięgnij po karteczki. Zapisz wyrazy zawierające ten dźwięk. Następnie powtarzaj je na głos kilka razy. To pomoże Ci zrozumieć i opanować subtelne różnice między dźwiękami.

Posłuchaj siebie
Słuchasz, jak inni mówią po angielsku i w dużej mierze opanowałeś już spółgłoski i samogłoski. Nadszedł czas, aby przyjrzeć się sobie. Sprawdź, jak ustawiasz język i usta w czasie wypowiadania słów – stań przed lustrem i obserwuj, jak tworzysz samogłoski. Czy właściwie układasz język przy wymawianiu dźwięku „th”? Czy właściwie otwierasz usta? Pytania te mogą wydawać się dziwne, ale uwierz, są naprawdę przydatne. Możesz skorzystać z wielu samouczków wymowy angielskiej publikowanych w internecie.
Innym sprawdzonym sposobem na doskonalenie akcentu jest nagrywanie siebie. Każdy, kto to robi, potwierdza, że na nagraniach brzmi inaczej, niż słyszy się w swojej głowie. Początkowo może to być trochę przygnębiające, gdy odkrywasz, że nie brzmisz po angielsku tak, jak Ci się wydawało. Jednak warto odważyć się na ten eksperyment, zanim zaczniesz realizować rozwijanie ścieżki swojej kariery, podchodzić do egzaminów językowych lub starać się o stanowisko w międzynarodowej firmie.
W pewnym momencie możesz potrzebować opinii na temat Twojej wymowy od osoby kompetentnej. Idealnie byłoby, gdyby był to nauczyciel lub coach językowy, który zna metody nauczania i może Ci fachowo pomóc.

Ćwicz – praktyka czyni mistrza
Doskonalenie akcentu to zadanie wymagające umiejętności i cierpliwości, więc nie zniechęcaj się, jeśli nie widzisz natychmiastowych rezultatów. Jeśli chcesz osiągnąć maksymalną efektywność, spraw, aby treningi były regularne. Najlepiej, jeśli będziesz ćwiczyć codziennie, a jeśli nie dasz rady, zadbaj, aby przerwy nie były dłuższe niż 2 dni. Zbieraj artykuły z anglojęzycznych blogów o tematyce, która Cię interesuje, ściągnij teksty ulubionych piosenek po angielsku, a następnie nagrywaj siebie, gdy czytasz je na głos. Potem przesłuchaj nagrania i je przeanalizuj pod kątem:
- Jakie są Twoje mocne i słabe strony? (np. masz wrażenie, że świetnie intonujesz, ale niekomfortowo czujesz się w wymowie niektórych dźwięków – zapisz jakich)
- Jakie nawyki związane z językiem polskim przenosisz na nowy język? (np. wyrazy, które pisze się podobnie, jak w języku polskim czytasz według polskich zasad fonetycznych – export)
Nauka angielskiego akcentu może być wyzwaniem, ale nie trać nadziei! Im więcej mówisz i im więcej otrzymujesz informacji zwrotnych, tym bardziej ulepszysz swój akcent i tym szybciej będziesz brzmieć jak naturalny użytkownik języka angielskiego.

Wypróbuj łamańce językowe
Pamiętasz, jak zaczynałeś swoją przygodę z nauką angielskiego? Wtedy niemal każde zdanie wydawało się trudne do wymówienia, a część wyrazów okazywała się fonetyczną Mission Impossible. Zauważ jednak, że z czasem to się zmienia i jesteś w stanie zorientować się, jak należy przeczytać niektóre wyrazy, chociaż widzisz je pierwszy raz.
Jeśli więc opanowałeś już podstawy, oderwij się od uczenia się czasów przeszłych i poćwicz łamańce językowe (tongue twisters). Łamańce językowe to skuteczny i zarazem zabawny sposób na ćwiczenie i doskonalenie wymowy oraz płynności. Ćwiczenia tego typu mogą również pomóc w poprawie akcentu poprzez powtarzanie jednego dźwięku, czyli aliterację. Oto kilka łatwiejszych przykładów łamańców językowych – spróbuj zacząć od nich:
I scream, you scream, we all scream for ice cream.
I have got a date at a quarter to eight; I’ll see you at the gate, so don’t be late.
Susie works in a shoeshine shop. Where she shines she sits, and where she sits she shines.
I saw a kitten eating chicken in the kitchen.
Jak Ci poszło? Dobrze? W takim razie spróbuj czegoś trudniejszego:
Peter Piper picked a peck of pickled peppers.
A peck of pickled peppers Peter Piper picked.
If Peter Piper picked a peck of pickled peppers,
Where’s the peck of pickled peppers Peter Piper picked?
Denise sees the fleece,
Denise sees the fleas.
At least Denise could sneeze
and feed and freeze the fleas.
How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood? He would chuck, he would, as much as he could, and chuck as much wood as a woodchuck would if a woodchuck could chuck wood.
W Internecie znajdziesz mnóstwo tego typu zdań, a nawet całych wierszyków do przećwiczenia. Jak widzisz, nauka wymowy może być naprawdę zabawna!

Wykorzystuj do nauki akcentu aplikacje
Aplikacje do nauki angielskiego to doskonałe narzędzie wspierające proces doskonalenia wymowy w obcym języku. Dzięki nim możesz zyskać możliwość intensywnej pracy nad poprawną wymową dźwięków i słów w języku angielskim. Część aplikacji wykorzystuje zaawansowane technologie, takie jak rozpoznawanie mowy, co pozwala na ocenę i korektę wymowy użytkownika w czasie rzeczywistym.
Aplikacje oferują także zestawy wspomnianych wcześniej łamańców językowych, które stanowią świetne narzędzie do ćwiczenia łatwiejszych i trudniejszych dźwięków w języku angielskim oraz akcentu. Część aplikacji zawiera nagrania native speakerów, które stanowią wzór, jaki należy powtarzać. To pozwala na skoncentrowanie się na poprawności wymowy, co z kolei może przełożyć się na Twoją większą pewność siebie podczas używania języka angielskiego w realnych sytuacjach. Więcej na temat tego, jak aplikacje mogą pomóc uczyć się angielskiego, przeczytasz w artykule Ranking 6 najpopularniejszych aplikacji do nauki angielskiego – czy nauka z apkami ma sens?

Pracuj indywidualnie z coachem językowym
Praca z coachem językowym, zwłaszcza w formie sesji indywidualnych, to niezwykle skuteczne narzędzie w szlifowaniu akcentu w obcym języku. Coach językowy to doświadczony profesjonalista, który specjalizuje się w doskonaleniu wymowy i akcentu w danym języku. Dzięki pracy jeden na jeden masz szansę na intensywną pracę nad swoim akcentem, otrzymując natychmiastową informację zwrotną i korektę błędów. Oto kilka sposobów, w jakie coach językowy może pomóc:
- Indywidualne oraz spersonalizowane podejście. Coach językowy dostosuje program nauki do Twoich indywidualnych potrzeb i poziomu zaawansowania. Oceni Twój akcent i zidentyfikuje obszary wymagające poprawy. Co więcej, dostosuje sposób Waszej wspólnej pracy do Twojego stylu uczenia się. To umożliwi efektywną naukę, która przy okazji będzie przyjemna.
- Dostosowane ćwiczenia. Coach językowy zaproponuje różnorodne ćwiczenia, które pomogą w doskonaleniu Twojej wymowy i akcentu. Może na bieżąco oceniać, czy jakiś element języka potrzebuje poświęcenia większej uwagi, a więc większej liczby ćwiczeń.
- Bieżąca informacja zwrotna. Coach językowy oferuje natychmiastową opinię i korektę wymowy ucznia. To pozwala na bieżąco dostosowywać techniki i strategie poprawy.
- Koncentracja na szczegółach. Podczas sesji jeden na jeden, coach językowy może skupić się na konkretnych dźwiękach, elementach akcentu lub trudnościach wymawiania poszczególnych dźwięków. Takie podejście jest utrudnione przy pracy w grupie. Więcej na temat zalet uczenia się języka w ten sposób możesz przeczytać w artykule Co lepsze – indywidualne lekcje angielskiego, czy zajęcia grupowe?
- Rozwijanie pewności siebie. Praca z coachem językowym pomoże Ci zwiększyć pewność siebie w wypowiadaniu się po angielsku oraz komunikacji w tym języku.
Praca z coachem językowym może znacząco przyspieszyć proces doskonalenia akcentu. To niezwykle cenne, jeśli należysz do osób, które chcą osiągnąć zaawansowany poziom biegłości językowej. Sesje indywidualne z coachem pozwalają na bardziej intensywną i spersonalizowaną naukę, biorącą pod uwagę wszystkie Twoje potrzeby, wynikające z dążenia do osiągnięcia celu językowego.

Podsumowanie
Jak widzisz, jest wiele aspektów związanych z nauką i doskonaleniem wymowy oraz akcentu w języku angielskim. Oczywiście, poprawa czy wyszlifowanie akcentu jest wyzwaniem, ale jest jak najbardziej możliwe. Wskazówki, takie jak słuchanie native speakerów, korzystanie z materiałów dźwiękowych, zapoznanie się z zapisem fonetycznym i praktyka wymowy, są w stanie znacząco przyspieszyć Twój rozwój. Ponadto dobrym sposobem na naukę akcentu jest wykorzystywanie aplikacji. Niezwykle skutecznym narzędziem w doskonaleniu akcentu jest praca indywidualna z coachem językowym. Takie spersonalizowane podejście do osoby uczącej się pozwala na zintensyfikowanie pracy i skupienie się na wyeliminowaniu problemów często blokujących przyswojenie angielskiego na pożądanym poziomie.
Pamiętaj, że cierpliwość, regularna praktyka i spersonalizowane podejście do nauki odgrywają kluczową rolę w procesie poprawy akcentu w każdym obcym języku. Dlatego warto podjąć wysiłek i kontynuować naukę, aby osiągnąć poziom biegłości, który pozwoli Ci efektywnie się komunikować.
Jeśli zależy Ci na właściwym opanowaniu wymowy lub wyszlifowaniu konkretnego akcentu, jednak nie do końca masz pomóc, jak to zrobić, z chęcią wspomogę Cię w osiągnięciu tego celu. Na co dzień pracuję z osobami, których cele osobiste i zawodowe wymagają rozwinięcia nie tylko kompetencji komunikacyjnych w języku angielskim, ale także udoskonalenia wymowy, czy skupienia się na poprawieniu akcentu. Oferuję wysokiej jakości zajęcia z języka angielskiego, które pomogą Ci uczyć się, eliminować popełniane błędy, ćwiczyć i doskonalić umiejętności komunikacyjne.
Bibliografia
- Language vs. Dialect Vs. Accent: Letting The Differences Speak For Themselves, 2023, dictionary.com
- Aimée Johansen. Accent on Accents: Helping Learners Better Understand English Spoken by Speakers Having a Variety of Accents. WoPaLP, 2019, 13. hal-02733357.
- Thorsten Piske, Ian R.A. MacKay, James E. Flege. Factors affecting degree of foreign accent in an L2: a review. Journal of Phonetics, Volume 29, Issue 2, April 2001, Pages 191-215.
- Murray J. Munro, Tracey M. Derwing. Foreign Accent, Comprehensibility, and Intelligibility in the Speech of Second Language Learners. A Journal of Research in Language Studies, Volume49, Issues1, 1999, Pages 285-310.